Među mnogobrojnim i raznovrsnim manifestacijama kojima je narod u Kraljevini Jugoslaviji ispoljavao svoju ljubav i odanost prema zemlji i kralju Aleksandru I Karađorđeviću, kao što je proslava Dana ujedinjenja, kraljevog rođenda, rođendana kraljice Marije kao i rođendana prijestolonasljednika Petra II, proslave kraljevog imendana i sl., bio je i odlazak u Beograd na poklonjenje kralju u okviru određene, kako se to u to vrijeme nazivalo, poklonstvene deputacije. Tada bi, prema ranije utvrđenom protokulu deputacije koje su sačinjavali predstavnici oblasti, srezova, gradova, društvenih, vjerskih i kulturnih ustanova, na banketu koji bi kralj organizova, prolazili pored kralja i iz poštovanja mu se poklonili. Naravno, u tim prilikama bi se organizovali razni drugi prijemi i susreti. U jednoj takvoj deputaciji učestvovali su i predstavnici tadašnjeg sreza Prnjavor predvođeni Lukom Stankovićem, ondašnjim načelnikom gradske opštine.
U drugoj polovini decembra 1929. godine, kralj Aleksandar I je, povodom proslave svog rođendana ali i povodom političkih promjena u zemlji od 6. januara i 3. oktobra 1929. godine, organizovao prijem za predstavnike Jugoslovenskih banovina. Poslije prijema deputata Savske, Primorske, Moravske i Vardarske banovine, u Beograd su 28. decembra 1929. godine doputovali predstavnici Zetske i Vrbaske banovine među kojima su bili i predstavnici iz Prnjavora. Poklonstvenu deputaciju Vrbaske banovine u kojoj se nalazilo dvije stotine delegata, predvodio je Hamzaga Huseinović, predsjednik Banjalučke opštine, i dr. Todor Lazarević, poslanik Banjalučke opštine. Delegati iz prnjavorskog sreza su se „posebnom vozu“ deputacije Vrbaske banovine koji je krenuo iz Banja Luke, pridružili u Brodu, te su zajedno nastavili put ka Beogradu.
Na željezničkoj stanici u Beogradu čim se zaustavio voz sa deputatima, muzika je zasvirala državnu himnu, a hor „Obilić“ otpjevao je pjesmu „Hej trubaču“. Pozdravni govor deputatima Zetske i Vrbaske banovine, ispred Beogradske opštine i Beograđana, uputio je dr. Miloslav Stojadinović, tadašnji potpredsjednik Beogradske opštine. Poželivši dobrodošlicu predstavnicima dviju banovine, on je, između ostalog, izrazio zadovoljstvo što može pozdraviti predstavnike „slavom uvenčane Zete“ i „naše dične kroz stoleća napaćene Bosne. Svi vi došli ste da se poklonite svome narodnom Kralju“. U tom trenutku svi skidaju kapu i razliva se poklič: „Živeo kralj, živeo“.
Na banketu koji je organizovan prilikom dočeka delegata Vrbaske banovine, riječi pozdrava uputio je Vojislav Zaćina, drugi potpredsjednik Beogradske opštine, a prisutne je pozdravio u ime Beograđana kao „tumač njihovog velikog oduševljenja i ljubavi“. On je tom prilikom još rekao da su „sve one veličanstvene manifestacije koje je Beograd video prilikom dolaska predstavnika, koji su došli da se poklone našem Uzvišenom Kralju, posvedočile najbolje koliko državotvornog smisla ima ceo naš narod“.
Prijem kod kralja Aleksandra bio je 29. decembra 1929. godine u 17 časova u starom dvoru. U svom govoru, koji su zasigurno sa velikom pažnjom i ushićenjem slušali i predstavnici iz Prnjavora, kralj je između ostalog rekao, da su u nacionalnom srcu naroda Zetske i Vrbaske banovine morali „naći dubokog odjeka silni pokliči narodnom jedinstvu i Kraljevini Jugoslaviji…“. Kralj Aleksandar je izrazio svoje nadanje da će predstavnici banovina u mjestima iz kojih dolaze, biti tumači njegovih želja „da svu istrajnost i snagu uputimo radu na narodnom blagostanju i kulturnom podizanju“.
Završivši svoj govor kralj Aleksandar je prišao deputaciji svakog sreza pa tako i prnjavorskog. Prvi je pred kralja istupio i sa njim razgovarao Luka Stanković kao vođa deputacije prnjavorskog sreza, a zatim se njegovo veličanstvo pozdravilo i razgovaralo i sa drugim predstavnicima prnjavorskog sreza. Kralj se raspitivao o prilikama u našem kraju, o željama i potrebama naroda.
Nakon povratka u Prnjavor, Luka Stanković će uputiti pozdravni telegram tadašnjem predsjedniku Opštine Beogradske Milošu Savčiću. U telegramu se kaže: “Gospodine predsedniče, po povratku iz naše slavne prestolnice hitam da vama kao i celom opštinskom odboru najsrdačnije zahvalim ispred sebe i ispred ostalih delegata sreza prnjavorskog Vrbaske banovine na ljubaznom i sjajnom gostoprimstvu prilikom našeg dolaska u Beograd na poklonjenje njegovom Veličanstvu Kralju Aleksandru prvom“. U potpisu – Luka Stanković, načelnik gradske opštine Prnjavor.
Ne može se sa sigurnošću reći ko je još pored Luke Stankovića bio u delegaciji prnjavorskog sreza na poklonjenju kralju tog decembra 1929. godine, ali se može pretpostaviti da su učešće u tome uzeli tadašlji prnjavorski prota Jovo Jovanović, ličnost koja je u našem gradu imala veliki ugled i koja je osim u vjerskom, uzimala sve više učešće i u političkom životu Vrbaske banovine, a takođe i tadašnji poznati prnjavorski učitelj Đeka Kljajić.
Osim predstavnika iz Prnjavora, na poklonjenju su bile i deputacije okolnih mjesta kao što su Derventa, Teslić, Doboj, Tešanj, Bosanski Brod, Kotor Varaoš, Nova Topola i drugi.
Naš zavičaj – piše: Dario Topić
Be the first to comment